وبدا؛ معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی چهارمحال و بختیاری گفت: با توجه به اهمیت بالای موضوع مقاومت میکروبی، سازمان جهانی بهداشت (WHO) سالانه هفته ای را تحت عنوان هفته جهانی آگاهی در مورد آنتی بیوتیک در نظر گرفته است.
به گزارش وبدا؛ دکتر رضا محمدی افزود: بر اساس مقالات منتشره توسط سازمان جهانی بهداشت، مقاومت میکروبی به عنوان بزرگترین تهدید سلامت جهانی و امنیت غذایی قرن 21 معرفی شده است.
به گفته وی، در کشور ما نیز هماهنگ با دیگر کشورها، تلاش های بی شماری در جهت تجویز و مصرف منطقی آنتی بیوتیک ها صورت گرفته است به نحوی که از طرق مختلف روند تجویز و مصرف آنتی بیوتیک ها و در نتیجه پیشگیری از بروز مقاومت میکروبی بهبود یابد.
وی افزود: مقاومت به آنتی بیوتیک ها به این معناست که استفاده نابجا از آنتی بیوتیک ها باعث ظهور عوامل بیماری زای مقاوم به آنتی بیوتیک می شود و در نتیجه داروهای جدیدی باید کشف شود تا بیماری بهبود یابد و این موضوع باعث افزایش هزینه مراقبت های پزشکی و هزینه دارویی و متاسفانه مرگ و میر بیماران خواهد شد.
وی، از جمله اقدامات سازمان غذا و دارو و معاونت های غذا و داروی سراسر کشور در جهت کاهش مصرف غیرمنطقی آنتی بیوتیک ها به آموزش تخصصی گروه پزشکی درخصوص نحوه صحیح تجویز آنتی بیوتیک ها در قالب اجرای بازآموزی و قرار دادن آموزشها در برنامه درسی دوره تحصیل پزشکان عمومی و تشکیل کمیته صیانت از تجویز منطقی آنتی بیوتیک ها در بیمارستانها ((Antibiotic Stewardships با هدف ایجاد زمینه برای بهره گیری از ایده های نوآورانه آموزشی کلیه اعضا در راستای صیانت از تجویز و تاثیر منطقی آنتی بیوتیک ها اشاره داشت.
دکتر محمدی گفت: همچنین ضمن آموزش عمومی به جامعه در خصوص نحوه صحیح مصرف داروهای آنتی بیوتیک و پیشگیری از مصرف بدون تجویز پزشک از طریق برگزاری جشنواره، چاپ و توزیع کتاب و دیگر انتشارات مرتبط با موضوع، بر نسخ تجویزی و ارسال بازخورد نسخ به پزشک به منظور ارتقاء استانداردهای تجویز آنتی بیوتیک ها نظارت می شود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد با بیان اینکه، شاخص اعلام شده از جانب سازمان جهانی بهداشت درخصوص میانگین نسخ حاوی آنتی بیوتیک، 30 درصد می باشد افزود: بنابر گزارشات بدست آمده از کمیته های نظارت بر تجویز و مصرف منطقی دارو در ایران، در بازه زمانی سالهای 1390 تا 1396 ، درصد نسخ حاوی آنتی بیوتیک کاهش چشمگیری داشته است به نحوی که از میانگین کشوری 45 درصد در سال 1390 ، به میانگین نزدیک به 35 درصد در سال 1396 کاهش یافته است.
وی ادامه داد: این کاهش نشان دهنده ثمربخش بودن آموزش های به عمل آمده از جانب سازمان غذا و دارو و دانشگاه های علوم پزشکی کشور می باشد و ضرورت تداوم آموزش ها برای رسیدن به شاخص جهانی 30درصد را دوچندان می کند.
به گفته وی، براساس گزارشات بدست آمده از سازمان دامپزشکی کشور، نیمی از آنتی بیوتیک های تولید شده در جهان در طیور و دامها مورد استفاده قرار می گیرد و با مصرف فرآورده های دامی توسط انسان، آنتی بیوتیک ها وارد بدن فرد می شود.
دکتر محمدی یادآور شد، گسترش مقاومت میکروبی به آنتی‌بیوتیک‌ها نه تنها از تجویز و استفاده غیرضروری این ترکیبات در انسان بلکه از مصرف گسترده داروهای ضدمیکروبی در دامپزشکی بروز می نماید.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد همچنین متذکر شد، عدم نظارت دقیق در این بخش می تواند مخاطرات تهدید کننده سلامت ایجاد کند و با بروز مقاومت میکروبی و بی اثر شدن آنتی بیوتیک های موجود، مرگ و میر ناشی از بیماری های عفونی خصوصاً در بیماران بستری افزایش خواهد یافت.
وی با بیان اینکه، برای بسیاری از بیماران مبتلا به عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی، آنتی بیوتیک تجویز می شود. در حالیکه ویروسها به اثرات آنتی بیوتیکها حساس نیستند و پس از گذشت دوره بیماری، فرد بیمار خود بخود بهبود می یابد افزود: آنتی بیوتیک ها یکی از دسته های دارویی پر مصرف در کشور ما هستند. گرچه در گزارش منتشره از بازار دارویی کشور، آنتی بیوتیک ها پر فروشترین داروهای جدول فروش به حساب نمی آیند، ولی کپسول آموکسی سیلین 500mg تنها آنتی بیوتیک موجود در لیست ده داروی پر فروش و در رتبه سوم از میان ده داروی پر فروش سال 1399می باشد.
دکتر محمدی گفت: همچنین مشاهده می شود، از میان آنتی بیوتیک های مصرفی در کشور، آموکسی سیلین، آزیترومایسین و سفیکسیم به ترتیب سه آنتی بیوتیک پر فروش کشور ما در سال 1399 به شمار می روند.