دندانپزشک در ابتدا دندان و ناحیه اطراف را برای ترمیم قسمت آسیب‌ دیده آماده و تراش می‌دهد. پوسیدگی یا آسیب‌دیدگی با لیزر یا هندپیس دندانپزشکی برداشته شده و جرم‌گیری این ناحیه برای پاک سازی از باکتری‌ها یا ذرات باقیمانده پیش از تکمیل ترمیم انجام می‌شود.

برای پر کردن دندان با کامپوزیت ابتدا می بایست دندان پوسیده را ایزوله نمود. ایزوله کردن دندان پوسیده در ترمیم با کامپوزیت به این دلیل بسیار مهم است که اجازه نمی‌دهد رطوبت درمان باندینگ را با اختلال مواجه کند. دندانپزشک در باندینگ لایه‌های چسب و سپس ماده کامپوزیت را روی دندان می‌زند و آن را با تابش نور مخصوص خشک و سفت می‌کند. این نوع درمان زیبایی خاص خود را به همراه دارد.

انواع مواد ترمیمی :
مواد فلزی : آمالگام ، طلا و …
مواد همرنگ : کامپوزیت ، گلاس آینومر ، سرامیک و …
اینله و اُنله
مواد پرکردن موقت : پانسمان ( هیدروکسید کلسیم در ترکیب با مواد دیگر جهت پانسمان موقت دندان ) ، زونالین و … 

 

 

 

ترمیم دندان با مواد همرنگ
copmosit

این روش روشی بسیار محافظه کارانه (Conservative) می باشد که حداقل تراش دندان صورت می گیرد تا مقدار زیادی بافت سالم دندان حفظ گردد.

ترمیم دندان با کامپوزیت روش جدیدتری در مقایسه با آمالگام است و با پیشرفت تکنولوژی روز به روز بهبود می‌یابد. رزین کامپوزیت شکل ‌پذیری و سازگاری مشابه گِل رس دارد. برای سخت شدن مواد باید از نور مخصوصی (لایت کیور) استفاده شود. با تابش این نور، مواد فعال و سخت میشوند و ظاهری مشابه دندان طبیعی پیدا می‌کنند.

در این روش ترمیم دندان، بعد از برداشت پوسیدگی دندان، ابتدا از ماده ای به نام اسید اچ استفاده می شود که سبب ایجاد حفراتی بسیار زیاد در حد میکرون در دندان می گردد. سپس دندان شستشو داده شده و از ماده ای به نام باندنیگ، پس از خشک کردن دندان استفاده می شود. سپس عمل curing با دستگاه مخصوص انجام و ماده ی باندنیگ سفت شده و اصطلاحا cure می گردد.

معمولا از ترمیم دندان با مواد همرنگ، برای دندانهای جلویی (قدامی) استفاده می شود، که از نظر ظاهری رنگی شبیه به دندان اصلی داشته باشد. 

 

 

ترمیم دندان با مواد غیر همرنگ

قبل از اینکه دندان های بیمار ترمیم شوند، دندانپزشک ترمیمی ، دندانهای او را از نظر جنس، موقعیت، رنگ و وسعت پوسیدگی، بررسی می‌کند. در صورتی که دندان خراب در بین دندانهای آسیاب و تحتانی باشد، ماده پرکننده باید مقاومت و دوام بیشتری داشته باشد و زیبایی آن اهمیت زیادی ندارد زیرا از دید اطرافیان پنهان می‌ماند. بنابراین ماده غیرهمرنگ نقره ای بهترین گزینه ترمیم دندان برای این نوع دندانها است. 

 

در گذشته پر مصرف ترین ماده ترمیم دندان، آمالگام بوده که از آمیختن جیوه با یک آلیاژ تشکیل شده و همچنین آلیاژهایی همچون نقره، مس و قلع تهیه می‌شود. این ماده نزدیک به 2 قرن است که وارد عرصه دندانپزشکی شده و به دلیل مزایای فراوانی که دارد، از سوی بسیاری از متخصصین و دندانپزشکان زیبایی مهر تایید دریافت کرده است. 

 

 

 

 

آیا جیوه موجود در آمالگام ضرر ندارد؟
 
همان طور که قبلا اشاره کردیم جیوه موجود در آمالگام سمی است ولی با این وجود شواهد علمی فراوانی نشان میدهند که آمالگام خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند. بر اساس همین تحقیقات علمی سازمان نظارت بر غذا و داروی امریکا (FDA) ترمیم دندان با آمالگام را برای کودکان بالای 6 سال و بزرگسالان بی خطر و ایمن دانسته است.

در واقع تحقیقات علمی بسیار زیادی که توسط FDA انجام شده است، هیچ ارتباطی بین استفاده از آمالگام و بروز مشکلاتی در سلامتی نشان نداده است. اما دستگاه عصبی جنین و کودکان کم سن ممکن است در مقابل تاثیر نوروتوکسینی (سم عصبی) بخار جیوه موجود در آمالگام حساس تر باشند.

داده های بسیار محدودی در مورد تاثیر بلند مدت استفاده از آمالگام در زنان باردار و جنین در حال رشد آنها وجود دارد. به همین علت در چنین مواردی تصمیم گیری بر عهده دندانپزشک است که آیا زنان باردار می توانند از این مواد استفاده کنند یا خیر. 

 

 

 

 

اینله و اُنله نوعی ترمیم دندان برای دندان های عقبی است که دچار پوسیدگی های خفیف تا متوسط شده اند و یا ترک خوردگی و شکستگی دارند اما از طرفی این آسیب آنقدر جدی نیست که بیمار نیاز به روکش داشته باشد.افرادی برای این نوع ترمیم ها مناسبند که دندان هایشان آنقدر پوسیدگی و خرابی دارد که نمی توان آنها را با پر کردگی درمان کرد و از طرفی قسمت قابل توجهی از ساختار دندان نیز سالم مانده است که لزومی به روکش کردن نیست. با این روش، دندان پزشک می تواند به حفظ ساختمان دندان اصلی بیمار کمک کند.در اینجا به چند مورد از تفاوت های اساسی اینله و اُنله با پرکردگی های فلزی اشاره می کنیم:

اینله ها و اُنله ها ماندگارند: آنها از مواد سفت و با دوامی ساخته شده اند که تا 30 سال عمر می کنند.
برخلاف پرکردگی های قدیمی که مقاومت دندان را تا 50 درصد کاهش می داد، اینله ها و اُنله ها می توانند مقاومت دندان را تا 75 درصد افزایش دهند.
اینله ها و اُنله ها می توانند عمر دندان را طولانی کنند و از خرابی های بیشتر در آینده جلوگیری کنند.
اینله ها و اُنله ها زمانی مورد استفاده قرا می گیرند که پرکردگی های قدیمی نیاز به تعویض یا برداشته شدن داشته باشند. 

 

 

 

روند قرارگیری اینله و اُنله در ترمیم دندان

به طور کلی ترمیم های دندان به دو دسته تقسیم می شوند: مستقیم و غیر مستقیم. ترمیم های مستقیم در مطب دندانپزشک انجام می شود اما ترمیم های غیر مستقیم در آزمایشگاه های دندانپزشکی صورت می گیرد. ترمیم های اُنله معمولا غیر مستقیم است اما می تواند در برخی مطب های دندانپزشکی نیز ساخته شوند.ما در اینجا به فرآیند یکی از این دو می پردازیم: 

 

 

 

طی جلسه ی اول، دندان پزشک برای آماده سازی دندان، پوسیدگی ها و جرم گرفتگی های دندان را برطرف می کند. پس از آماده سازی دندان، از ساختار دندان نمونه می گیرد و به آزمایشگاه می فرستد. از آنجایی که آماده سازی اُنله ها چندین هفته طول می کشد، پزشک برای محافظت از دندان نوعی پر کردگی موقت روی دندان قرار می دهد. در جلسه دوم، پزشک پرکردگی موقت را برداشته و اُنله ها را روی دندان می چسباند.


اُنله مستقیم:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 پر کردن موقت ( ترمیم موقت دندان ) :

پس از انجام مرحله اول عصب‌کشی همان درمان ریشه دندان تا زمانی که دندان دردش کاهش یابد و همچنین پس از آماده‌سازی و تراش دادن دندان برای اینله تا زمان تهیه ترمیم و روکش چینی یا طلا، دندانپزشک دندان را به منظور محافظت از آن به طور موقت پر می‌کند که اصطلاحا به این عما هم پانسمان کردن گفته می شود. مواد مخصوص پر کردن موقت دندان در شرایط اورژانسی نیز به کار برده می‌شود تا ابتدا آسیب‌دیدگی‌های جدی‌تر درمان شود و سپس دندان پر شود. به علاوه ممکن است بیمارانی که مدت‌ها تحت درمان بیماری‌های مختلف بوده‌اند و ضعیف شده‌اند، نتوانند پر کردن دائم را تحمل کنند.

 

 

 

قبل از اینکه بفهمید که برای پر کردن دندان بهترین ماده چیست باید چند نکته مهم در نظر گرفته شود.

1- بزرگی حفره دندانی که قرار است پر شود

به خاطر استحکام بیشتر آمالگام، در مواردی که اندازه حفره در دندانهای عقبی که فشار زیادی را تحمل میکنند زیاد باشد برای پر کردن آن آمالگام توصیه میشود. با این حال با پیشرفتهای اخیر در ساخت رزین کامپوزیت دندان ممکن است این موضوع اهمیت چندانی نداشته باشد. برخی پژوهشهای اخیر تفاوت جزئی بین عملکرد آمالگام و کامپوزیت در پر شدگی های بزرگ را گزارش کرده اند. با این حال پژوهشی در سال 2010 که نرخ پایینی برای عدم موفقیت پر کردگی کامپوزیت گزارش کرده بود، در شرایطی که ترمیم زیادی در دندان لازم بود دوام آمالگام را بهتر گزارش کرد. در مواردی که ناحیه ترمیم کوچک باشد به خصوص اگر در نواحی از دندان باشد که تحت فشار زیادی قرار ندارد، نیروی بسیار کمتری به مواد ترمیمی وارد میشود بنابراین از این لحاظ آمالگام یا کامپوزیت تفاوتی نمیکند. 

 

 

2- قرار گیری دندان در معرض فشار زیاد

یکی از عوامل اصلی عدم موفقیت ترمیم های دندانی ترک خوردن و شکستن است. به همین علت در مواردی که نیروی بیش از حد معمول به مواد ترمیمی وارد میشود استفاده از کامپوزیت توصیه نمیشود. مثلا در بیمارانی که عادت بهم فشردن دندانها یا دندان قروچه دارند آمالگام مناسب تر است. در پژوهشی که در سال 2015 منتشر شد علت اصلی عدم موفقیت ترمیمهای کامپوزیتی شکستن ترمیم گزارش شده است. 

 

 

 

 

 

اگر حس می کنید نیاز به پرکردگی، اُنله یا اینله، روکش دندان دارید، مطمئن باشید که با نادیده گرفتن مشکل، وضعیت سلامتی تان را به خطر می اندازید. مهم نیست چه نوع ترمیمی روی دندان تان انجام می شود، مهم این است که به آنها رسیدگی کرده اید و مسلما دندان هایتان روزی به این خاطر از شما تشکر خواهند کرد.