در دیابت بدن قادر به ساخت انسولین (هورمونی است که میزان قند خون را تنظیم می‌کند) به میزان کافی یا استفاده از انسولین به میزان کافی یا استفاده از انسولین ساخته شده در بدن نیست.

میزان شیوع دیابت در جهان طی دو دهه اخیر در جهان به نحو چشمگیری رو به افزایش است و پیش بینی می شود تا حدود 20 سال آینده بیش از 360 میلیون نفر در جهان مبتلا به دیابت شوند دیابت فرد را در معرض خطر سایر بیماری‌های قلبی ، سکته مغزی ، نابینایی و بیماری کلیه قرار می‌دهد

درگیری کلیه‌ها در دیابت چگونه است؟

گلرومرول‌ها که کلافه مویرگی داخل کلیه می باشد ، 

حاوی سوراخ‌های ریزی هستند که به صورت صافی عمل می‌کنند و مواد زائد خون از طریق این سوراخ‌های ریز وارد لوله‌های کلیوی شده و ادرار را تشکیل می‌دهد دیابت باعث تخریب این صافی شده و به دلیل افزایش حجم خونی که از داخل رگ‌های کلیه می‌گذرد و به مرور زمان این صافی وظیفه خود را به خوبی انجام نمی‌دهد و بعضی از پروتئین‌های ادرار مانند آلبومین در ادرار دفع می‌شود در نتیجه در اولین مراحل آسیب کلیوی آلبومین در ادرار بیمار دفع می‌شود در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع آن بعد از مدتی بیمار دچار نارسایی کلیه می‌شود.

علائم و نشانه‌های درگیری کلیوی چیست؟

درگیری کلیه در جریان دیابت عموماً علامت یا نشانه‌ای ایجاد نمی‌کند بیماری کلیوی می‌تواند به آرامی شروع شده و پیش از اینکه فرد متوجه شود مشکل دارد بسیار شدید می‌شود.

اولین نشانه وجود مقادیر کمی از پروتئین یا آلبومین در ادرار می‌باشد ، هرچه مدت زمان ابتلا به دیابت در شما طولانی‌تر باشد خطر بروز بیماری کلیوی بیشتر می‌شود.

نشانه‌های بیماری کلیوی عبارتند از:

_ پروتئین در ادرار

_ فشار خون بالا

_ افزایش وزن

_ کاهش اشتها

_ جمع شدن مایعات در بدن مانند قوزک پا

_ کاهش نیاز به انسولین یا قرص‌های دیابت

_ خستگی و ضعف

_ تهوع و استفراغ

_ اشکال در تمرکز

_ گاهی رنگ شدن پوست

_ بی‌خوابی همراه با خستگی روزانه

فاکتورهای خطر برای ایجاد بیماری کلیه در زمینه دیابت چیست؟

_ سابقه فامیلی

_ فشار خون

_ کنترل نامناسب قند خون

_ مصرف سیگار

_ چاقی سن بالا

_ مشکلات بینایی یا عصبی در زمینه دیابت

تشخیص بیماری کلیه چگونه است؟

 با توجه به اینکه درگیری کلیه در دیابت به خصوص در سال‌های اول کاملاً بدون علامت و نشانه است بایستی هر فرد دیابتی به محض تشخیص بیماری دیابت به فکر کلیه خود باشد و حتماً غربالگری از نظر مشکل کلیه را انجام دهد.

زمان مناسب غربالگری چه موقع است؟

 در افراد با دیابت تیپ 1 پس از گذشت 5 سال از شروع دیابت و در افراد با دیابت تیپ 2 به محض تشخیص دیابت بایستی آزمایش ادرار از نظر بررسی وجود آلبومین در ادرار انجام شده و اگر مشکل کلیوی وجود نداشت بایستی این غربالگری سالیانه تکرار شود و همچنین آزمایشات خونی برای ارزیابی عملکرد کلیه به طور سالیانه انجام شود.

سرانجام عوارض کلیوی دیابت چیست؟

 مهمترین عارضه درگیری کلیه در زمینه دیابت پیشرفت آن به سمت نارسایی مزمن کلیه و نهایتاً نیاز به انجام دیالیز و پیوند کلیه است.

 پیشگیری و درمان؟

درگیری کلیه‌ها به دنبال دیابت را بایستی در مرحله اولیه تشخیص داد چون فقط در این مرحله می‌توان درمان موثر آن را شروع کرد.

 درمان:

 شامل همه موارد پیشگیری به علاوه استفاده از داروهای خاص زیر نظر پزشک متخصص و نهایتاً در موارد پیشرفته بیماری ، انجام دیالیز و پیوند کلیه است.

نکته:

 کنترل مناسب و دقیق قند خون

 کنترل مناسب فشار خون در افرادی که دیابت دارند ولی هنوز پروتئین دفع نمی‌کنند فشار خون باید کمتر از 80/130باشد و اگر دفع پروتئین داشته باشد بایستی کمتر از 75/125 میلی‌متر جیوه باشد.

عدم استفاده از سیگار

کاهش وزن در افراد چاق

محدودیت مصرف پروتئین و نمک در رژیم غذایی